W dniu 28 kwietnia Mazovia Convention Bureau uczestniczyło w Responsible Incentive Travel Day 2025. To cykliczne wydarzenie, dedykowane odpowiedzialnej turystyce incentive, jest częścią projektu „Our impact on people, society and the planet”, który zainicjowano w Stowarzyszeniu Site Polska w 2018 r. Jest ono poświęcone zrównoważonemu rozwojowi i partnerstwu w duchu 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ. Podczas sesji „Polska – zrównoważona oferta polskich destynacji” udział w dyskusji oraz atuty Mazowsza przedstawiła Iwona Majewska – Zastępca Dyrektora Biura MROT, reprezentująca Mazovia Convention Bureau.
Program wydarzenia był niezwykle ciekawy i obejmował następujące wykłady i panele:
Prelekcja otwierająca wydarzenie: „Od włóczęgi, przez milionera po filantropa. Czyli jak pomagać z głową?” – Łukasz Długowski
Sesja I – Odpowiedzialny Organizator wyjazdów incentive
Moderatorka: Grażyna Łukaszyk
Rozmówcy: Joanna Montenarh, Agnieszka Jasińska – Goerdt, Anastazja Szerkus, Beata Koziarska
Dekalog Organizatora
Case studies i dyskusja – Zrównoważone działania Agencji Incentive
Radisson International – prezentacja – Kamil Ancypa, Regional Director of Sales Poland, Area Sales Office CESEE
Sesja II – Dialog ze Zleceniodawcami
Moderatorka: Grażyna Grot – Duziak
Rozmówcy: Emilia Majewska, Agnieszka Majkowska, Ewa Doromoniec – Vieira, Anna Nowotna – Nadziejko, Katarzyna Pytlak
Zrównoważony wyjazd incentive z perspektywy Klienta
Współpraca Zleceniodawców z Agencjami, wyzwania i dobre praktyki
Sesja III – Polska – zrównoważona oferta polskich destynacji
Moderatorka: Aneta Książek
Rozmówcy: Elżbieta Korybut – Daszkiewicz, Iwona Majewska, Wojciech Mania, Małgorzata Przygórska – Skowron, Anna Rojek
Sesja IV – Autentyczność produktu incentive w różnych destynacjach na świecie
Moderatorka: Emilia Kubik
Rozmówcy: Claudio Andrade Lucena, Karolina Walczowska
.
.
Polska – zrównoważona oferta polskich destynacji
Podczas trzeciej sesji i panelu dyskusyjnego pt. „Polska – zrównoważona oferta polskich destynacji” udział w dyskusji i prezentację atutów Mazowsza przedstawiła Iwona Majewska reprezentująca Mazovia Convention Bureau. Warte poznania są również aspekty zagadnienia przedstawione przez wszystkich 5 przedstawicieli regionalnych branży MICE.
Panel otworzyła Aneta Książek, kierowniczka Biura Spotkań i Wydarzeń Polskiej Organizacji Turystycznej (POT). W pierwszej części spotkania Aneta Książek zaprezentowała wyniki audytu targowego przeprowadzonego przez POT, które ukazują rosnące znaczenie zrównoważonego rozwoju w kontekście międzynarodowych wydarzeń targowych. Analizie poddano dane z ostatnich trzech lat, koncentrując się na udziale polskich wystawców podczas targów IMEX i IBTM (Frankfurt, Las Vegas, Barcelona). Z badania wynika, że już 47% respondentów (hosted buyers), którzy rozmawiali z polskimi wystawcami, aktywnie interesuje się ofertą zrównoważoną w polskich destynacjach. Dodatkowe 27% zmienia swoją postawę po zapoznaniu się z konkretnymi propozycjami.
W panelu dyskusyjnym głos zabrali przedstawiciele pięciu polskich destynacji, prezentując swoje inicjatywy w zakresie wdrażania standardów zrównoważonego rozwoju.
Gdańsk – pionier świadomego zarządzania
Elżbieta Korybut-Daszkiewicz, Wiceprezeska Gdańskiej Organizacji Turystycznej, podkreśliła transformację miasta po przystąpieniu do GDS Index. Powołanie Green Championa w strukturze Gdańskiej Organizacji Turystycznej – Gdańsk Convention Bureau oraz szkolenia z zakresu GDS Index świadczą o głębokim zaangażowaniu miasta w systemowe wdrażanie standardów sustainability.
Gdańsk od kilku lat konsekwentnie umacnia swoją pozycję jako destynacja świadomie zarządzana. Kluczowym punktem zwrotnym było przystąpienie miasta do Global Destination Sustainability Index, który nie tylko wymusza transparentność, ale przede wszystkim mobilizuje do stałego doskonalenia działań środowiskowych, społecznych i ekonomicznych.
Jak podkreśliła Elżbieta Korybut-Daszkiewicz, Wiceprezeska Gdańskiej Organizacji Turystycznej, od momentu pierwszego audytu wiele się zmieniło:
– powołano w strukturach Gdańsk Convention Bureau stanowisko „Green Championa” odpowiedzialnego za koordynację i wdrażanie polityki zrównoważonego rozwoju,
– przeprowadzono szereg szkoleń dla lokalnych interesariuszy – m.in. przygotowanie branży do kolejnej edycji GDS Index,
– organizacja warsztatów „Regenerating Polish Destinations: Sustainable Tourism in Action”,
– rozwijane są lokalne partnerstwa z hotelami, obiektami i restauracjami, które wdrażają certyfikaty środowiskowe, jak np. Green Key,
– Gdańsk promuje mobilność niskoemisyjną, wspierając uczestników wydarzeń w wyborze transportu publicznego lub rowerowego.
Warto przy okazji wspomnieć, że Gdańsk 10-13 czerwca 2025 r. będzie gospodarzem konferencji Velocity.
Kraków – certyfikacja jako narzędzie przewagi konkurencyjnej
Małgorzata Przygórska-Skowron, Kierowniczka Kraków Convention Bureau, wskazała na rolę certyfikatów z zakresu zrównoważonego rozwoju.Kraków, jako pierwsze polskie miasto na GDS Index, postawił na mierzalność i transparentność swoich działań.
Jak zaznaczyła Małgorzata Przygórska-Skowron, decyzja o wejściu do GDS-Movement była efektem rosnących oczekiwań ze strony rynku międzynarodowego i organizatorów kongresów. Certyfikaty środowiskowe, takie jak Green Key, ISO 20121 czy EMAS, zyskują realne znaczenie przy pozyskiwaniu wydarzeń, ponieważ:
– coraz więcej klientów instytucjonalnych i stowarzyszeniowych pyta o konkretną listę obiektów z certyfikacją,
– systemowe działania miasta pozwalają na tworzenie spójnych narracji marketingowych, np. wokół tematów ekologii, dziedzictwa UNESCO i społecznej odpowiedzialności,
– lokalne DMO ściśle współpracuje z branżą hotelarską i gastronomiczną, oferując pakiety ekologiczne (np. posiłki roślinne, rezygnacja z plastiku).
Kraków traktuje certyfikację jako element przewagi konkurencyjnej, przyciągający świadomych klientów z całej Europy. Inicjatywa GS Index jest rozpoznawalna w Europie i na świecie. Samo przystąpienie do niej i „wejście na tę drogę” jest uznawane za wartościowe, gdyż świadczy o tym, że miasto stara się poprawiać jakość swoich usług lub oferty. W kontekście GDS Index podkreśla się rolę DMO (Destination Management Organization). Choć ich zasługa w sensie wdrażania zrównoważonych praktyk przez firmy może być postrzegana jako najmniejsza (bo robią to inni), to ogromnym wysiłkiem jest zebranie informacji o tym, co miasto już robi w czterech obszarach. Odpowiedzi na pytania do indeksu muszą być poparte raportami i dowodami, a nie tylko wymyślone.
Rola tzw. Green Championa (jak w Gdańsku) czy osoby specjalizującej się w tym w innej komórce, polega z jednej strony na pracochłonnym zbieraniu danych o mieście, a z drugiej na edukowaniu branży o tym, że certyfikaty mają sens. Podmioty (hotele, agencje eventowe, PCO, DMC) często wdrażają zrównoważone praktyki niezależnie od GDS Index, ale certyfikacja jest ważna, zwłaszcza że duże sieci hotelowe i firmy ją stosują.
Przewiduje się, że w przyszłości wymagania dotyczące zrównoważonego rozwoju staną się normą w łańcuchu dostawców (partnerów), a sama deklaracja nie wystarczy. W Krakowie, mimo 30 certyfikatów, liczba firm świadczących usługi turystyczne jest znacznie większa, co oznacza, że przed branżą jeszcze długa droga. Obecnie tanie oferty masowej turystyki wciąż dominują, ale szacunek wyrażany jest dla tych, którzy budują swoje oferty odpowiedzialnie i nie boją się iść pod prąd oczekiwaniom klientów.
Małgorzata Przygórska-Skowron zaprosiła do odwiedzenia zakładki na stronie Kraków Convention Bureau o nazwie „Zrównoważone spotkania”, gdzie prezentowane są wywiady z partnerami z Krakowa i firmami wdrażającymi zrównoważone oferty lub posiadającymi certyfikaty.
Mazowsze – powrót do natury i dziedzictwa
Iwona Majewska, Zastępca Dyrektora biura Mazowieckiej Regionalnej Organizacji Turystycznej – Mazovia Convention Bureau, zwróciła uwagę na rosnące zainteresowanie wydarzeniami organizowanymi w otoczeniu przyrody i miejscach związanych z kulturą ludową regionu. Obiekty takie jak Kampinoski Park Narodowy czy skanseny stają się atrakcyjną alternatywą dla tradycyjnych przestrzeni konferencyjnych. Unikalne zasoby naturalne i dziedzictwo kulturowe regionu doskonale wpisują się w globalny trend powrotu do natury i autentycznych doświadczeń.
W regionie promowane są takie miejsca jak:
– Kampinoski Park Narodowy – idealny do organizacji ekologicznych warsztatów i wydarzeń integracyjnych,
– Mazowieckie winnice – coraz częściej wykorzystywane jako przestrzenie eventowe,
– Matecznik Zespołu Mazowsze,
– skanseny i obiekty muzealne, np. Muzeum Wsi Radomskiej czy Zagroda Kurpiowska w Kadzidle – które pozwalają połączyć historię z edukacją i integracją.
Mazowsze promuje się jako „serce Polski”, a trend slow life pasuje do jego oferty. Przeprowadzone badania w 2024 roku wskazały, że największy ruch turystyczny poza Warszawą koncentruje się w Kampinoskim Parku Narodowym (1,2 mln odwiedzających) oraz w okolicach Jeziora Zegrzyńskiego (powiat legionowski), a także w skansenach.
Kilka lat wcześniej postanowiono zbadać potencjał turystyki wiejskiej na Mazowszu, rozumianej szerzej niż agroturystyka. W ramach projektu „Mazowiecka wieś zaprasza” zbadano obiekty oferujące coś więcej niż tylko nocleg i wyżywienie. Pomimo braku certyfikatów, w drugim roku projektu zaczęto analizować, czy obiekty na obszarach wiejskich Mazowsza wdrażają zasady zrównoważonego rozwoju.
Okazało się, że wielu właścicieli restrykcyjnie przestrzega tych zasad w trzech obszarach: środowiskowym (ogrody permakulturowe, eliminacja plastiku, zbieranie deszczówki, użycie naturalnych materiałów budowlanych, pozostawianie łąk dla zwierząt), społecznym i ekonomicznym (kupowanie od lokalnych producentów, skracanie łańcuchów dostaw, współpraca z lokalną społecznością, włączanie twórców ludowych do oferty). Wiele z tych obiektów nadaje się na oferty podróży motywacyjnych, mniejsze spotkania firmowe, konferencje czy szkolenia. W ramach projektu powstało wydawnictwo (dostępne online), nagrano wywiady i filmy promocyjne z właścicielami, zorganizowano konferencję.
Kolejne odsłony projektu, takie jak „Tradycje mazowieckiej wsi”, miały na celu wyszukiwanie twórców kultywujących ginące zawody i organizację wymiany międzypokoleniowej, np. poprzez zabieranie uczniów szkół zawodowych do tych twórców. W późniejszych latach dołączono młodzież z problemami intelektualnymi ze specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych. Te projekty, zwłaszcza doświadczenia młodych ludzi, przywróciły wiarę w to, że „nie zniszczymy wszystkiego” i coś zostanie dla przyszłych pokoleń. Podkreślono, że „Moda na Mazowsze” i „Moda na Slow Life” wynika z tych działań.
Poznań – zrównoważony styl życia mieszkańców
Wojciech Mania, Kierownik Działu Promocji Turystycznej, Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna – Poznań Convention Bureau, wskazał na szereg inicjatyw. Poznań żyje dużymi wydarzeniami, zwłaszcza związanymi z Targami Poznańskimi. Targi, mające ponad 100 lat historii, są wyróżnikiem miasta i historycznie związane są z tradycjami kupieckimi. Targi są „ciekawą lekcją dla miasta” w kontekście zrównoważonego rozwoju (ekologicznego, społecznego i ekonomicznego). Przykładem jest historia Powszechnej Wystawy Krajowej (PWK) w 1929 roku, po której część terenów targowych zamieniła się w miasteczka dla bezrobotnych, co pokazuje społeczny aspekt historii.
Obecnie Targi stoją przed wyzwaniem „wymyślenia się na nowo” z powodu pandemii, technologii i konkurencji. Mimo dużej liczby wydarzeń (ponad 300 rocznie) i uczestników (co najmniej 1,3 mln), Targi, będące w centrum miasta, długo funkcjonowały jako „miasto w mieście”, zamknięta enklawa. Jednym z ciekawszych procesów jest ich otwieranie się na mieszkańców poprzez oferowanie wydarzeń publicznych (targi produktów regionalnych, jarmarki, koncerty) i udostępnianie terenu do codziennego przejścia. Ta zmiana wpisuje się w nurt zrównoważonej zmiany gospodarki i przestrzeni miejskiej, gdzie turystyka staje się narzędziem rozwoju, a nie tylko ofertą dla turystów.
Targi działają jako spółka miejska, co stawia specyficzne wyzwania związane z zarządzaniem. Tworzą cały ekosystem wydarzeń, budując reputację Poznania jako miasta spotkań. Zrównoważony rozwój w Poznaniu to przede wszystkim:
– darmowa komunikacja miejska dla uczestników wybranych wydarzeń,
otwartość terenów targowych MTP dla mieszkańców – tworzenie relacji społecznych i eliminowanie barier między turystyką biznesową a lokalną społecznością,
– aktywizacja lokalnych partnerów – szczególnie gastronomii i kultury: m.in. festiwale, trasy piwne, food trucki z kuchnią regionalną, wspólne wydarzenia z NGO.
W procesie pozyskiwania kongresów (bidowania) coraz częściej podnoszone są wątki zrównoważonego rozwoju, proponowane są inicjatywy dla uczestników, które wzbogacają „milieu miasta” (otoczenie). Przykładem inicjatywy promującej zrównoważony transport jest bezpłatny transport publiczny dla uczestników wydarzeń w ramach specjalnego pakietu.
Sama inicjatywa GDS Index i certyfikacji destynacji nie została jeszcze w Poznaniu podjęta, ale jak mówi Wojciech Mania – wszystko przed nami. W Poznaniu jako element zrównoważonego rozwoju przestrzeni miejskiej podkreśla się również historyczny system „klinów zieleni”, zaprojektowany przed wojną przez urbanistę prof. Władysława Czarneckiego oraz biologa i botanika prof. Adam Wodziczko, wykorzystujący doliny rzeczne i fortyfikacje do wzmocnienia systemu przyrodniczego miasta. System ten do dziś zapewnia miastu napowietrzenie i korytarze ekologiczne.
Przechodząc do globalnego kontekstu, przywołano dane z portalu turystycznego, według których 8% emisji węgla pochodzi z działalności turystycznej. Wyrażono także obawę, że do 2030 roku, pomimo deklaracji (np. z Glasgow), emisja ta może wzrosnąć. Podkreślono, że mimo rosnącej świadomości, szef Booking Holdings przyznał, bazując na danych, że przy wyborach podróżniczych nadal decyduje cena. Pomimo tego miasto stawia na autentyczność i inkluzywność, łącząc nowoczesność z lokalnym dziedzictwem, co buduje pozytywne doświadczenia uczestników i wspiera promocję miasta jako destynacji odpowiedzialnej i przyjaznej.
Na zakończenie Wojciech Mania wymienił browar rzemieślniczy Harpagan, który we współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym Poznaniu realizuje projekt produkcji piwa nisko- i bezalkoholowego z odpadów roślinnych. Wspomniał też Poznańskie Centrum Dziedzictwa (operator Bramy Poznania i Centrum Szyfrów Enigma), które skupia się na działaniach nad rzeką, ogrodach ekologicznych i interpretacji dziedzictwa przyrodniczego, oferując kameralne wydarzenia.
Szczecin – Zielona wizja Floating Garden w praktyce
Anna Rojek, liderka projektu Szczecin Convention Bureau, wspomniała o strategii rozwoju miasta. Od 2008 roku Szczecin realizuje „Floating Garden”, która opiera się na powiązaniu rozwoju miasta z naturą, aby stworzyć ekologiczną metropolię przyjazną ludziom i środowisku. Wejście na drogę zrównoważonego rozwoju jest dla Szczecina naturalnym krokiem, a dołączenie do inicjatywy GDS Index w marcu 2025 roku jest dalszym zadeklarowaniem się w tym kierunku. Ma to na celu lepszą komunikację i budowanie konkurencyjności na rynku MICE. To jasny sygnał dla rynku międzynarodowego: miasto stawia na turystykę odpowiedzialną.
Z badań przeprowadzonych do strategii funkcjonowania Szczecin CVB wynika, iż Szczecin chętnie wybierają krajowi organizatorzy spotkań pochodzący z Polski zachodniej i centralnej (główne korporacje oraz stowarzyszenia). Szczecin rozwija swoją ofertę w kierunku:
– współpracy z branżą świadomą środowiskowo, szczególnie z Polski Zachodniej, Niemiec i Skandynawii,
– wydarzeń opartych o elementy natury (parki, woda, zielone przestrzenie miejskie),
– edukacji lokalnych partnerów, by zapewnić spójność działań z oczekiwaniami rynku międzynarodowego.
Wśród wyzwań wymieniono m.in. konieczność dalszej integracji branży i rozwój certyfikacji, ale też ogromny potencjał płynący z lokalizacji i silnej tożsamości miejsca.
Biuro Convention w Szczecinie działa w strukturze miejskiej spółki Żegluga Szczecińska Wydarzenia, oferując wiele atrakcji wodnych. Poza dołączeniem do GDS Index, miasto realizuje strategię rozwoju mocno nawiązującą do celów zrównoważonego rozwoju ONZ, wraz z załącznikiem w postaci programu zrównoważonej turystyki i wydarzeń. Choć edukacja branży jest nadal potrzebna, Szczecin dysponuje fantastycznymi obiektami, takimi jak Filharmonia im. Mieczysława Karłowicza, Fabryka Wody czy Morskie Centrum Nauki im. prof. Jerzego Stelmacha.
Wnioski
Zrównoważony rozwój to już nie tylko trend, ale konieczność – szczególnie w sektorze MICE, gdzie odpowiedzialność społeczna i środowiskowa coraz częściej decyduje o wyborze destynacji. Podczas dzisiejszej dyskusji uwypuklono kluczowe aspekty tego trendu, który jest nie tylko odpowiedzią na globalne wyzwania, ale także szansą na wzmocnienie konkurencyjności polskich miast. Reprezentanci destynacji są odpowiedzialni za kreowanie wizerunku, wytyczanie ścieżek i promocję dobrych przykładów w tej sferze.
– Zrównoważony rozwój jako priorytet – Wspólne działania w kierunku rozwoju zrównoważonego stają się niezbędne, by przyciągnąć międzynarodowych organizatorów wydarzeń. Zgodnie z wynikami ankiety przeprowadzonej przez Poland Convention Bureau (PCB), zrównoważony rozwój staje się coraz ważniejszym czynnikiem, który klienci uwzględniają w swojej decyzji. Jednakże, jak pokazuje badanie, tylko część organizatorów wydarzeń traktuje to jako priorytet. Ważne jest, aby dostarczać odpowiednią edukację i komunikację w zakresie dostępnych opcji, które mogą zachęcić do bardziej świadomego wyboru.
– Promocja certyfikacji i dobrych praktyk – Certyfikaty, takie jak GDS Index, stały się narzędziem wyróżniającym miasta i regiony w kontekście zrównoważonego rozwoju. Gdańsk i Kraków, jako pionierzy w Polsce, pokazują, jak ważne jest posiadanie międzynarodowych certyfikatów, które nie tylko zwiększają prestiż, ale także przyciągają odpowiedzialnych organizatorów wydarzeń. Dzięki takim certyfikatom, jak Green Key, EcoLabel czy ISO 14001, miasta mogą podkreślić swoje zaangażowanie w ekologiczną i społeczną odpowiedzialność, co stanowi istotny element strategii marketingowych.
– Wzrost świadomości i edukacja – Jednym z kluczowych wniosków z dzisiejszej dyskusji jest potrzeba edukacji zarówno wśród organizatorów, jak i turystów. Prezentowanie rozwiązań związanych z ekologicznymi praktykami, jak certyfikowane hotele, zielony transport, zrównoważona gastronomia czy zmniejszanie śladu węglowego, może być nie tylko atutem w pozyskiwaniu wydarzeń, ale także elementem budowania świadomości wśród decydentów branżowych.
– Integracja z lokalnymi inicjatywami – Ważnym elementem w promocji zrównoważonej turystyki jest współpraca z lokalnymi podmiotami – od instytucji kultury, przez lokalnych producentów żywności, po społeczności lokalne. W destynacjach takich jak Poznań, Gdańsk, Mazowsze czy Szczecin widać rosnącą współpracę z lokalnymi festiwalami, inicjatywami kulturalnymi, a także z sektorem gastronomicznym, który stawia na lokalne produkty i zrównoważoną kuchnię. Tego rodzaju współpraca wzmacnia ofertę MICE, przyciągając organizatorów, którzy szukają autentyczności i wartości dodanej w miejscu, w którym odbywają się wydarzenia.
– Rola Green Championa – Powołanie specjalistów odpowiedzialnych za zrównoważony rozwój w strukturach destination management organizations (DMO), jak to miało miejsce w Gdańsku, jest doskonałym przykładem zaangażowania miasta w promocję ekologicznych standardów. Rola Green Championa staje się kluczowa w skutecznym wdrażaniu strategii zrównoważonego rozwoju w destynacji. Inicjatywa ta, obok certyfikacji, jest krokiem ku przyszłości, w której zrównoważony rozwój stanie się nie tylko trendem, ale standardem.
Podsumowując, zrównoważony rozwój w przemyśle spotkań i wydarzeń staje się fundamentem konkurencyjności destynacji. Promocja ekologicznych rozwiązań, edukacja, wspieranie inicjatyw lokalnych oraz integracja certyfikacji są kluczowymi elementami przyciągania odpowiedzialnych organizatorów wydarzeń. Jako branża mamy ogromną odpowiedzialność w kreowaniu tej zmiany, wytyczając ścieżki zrównoważonego rozwoju i promując najlepsze praktyki na całym świecie.
Źródło i zdjęcia: Polska Organizacja Turystyczna
